Hoe kun je creatief denken bij jezelf vergroten?

Iedereen is creatief. Het is alleen de kunst om creatief te blijven als je ouder wordt, zoals Picasso altijd zei. Kleuters zijn van nature nieuwsgierig. Zand is goud. Je kunt ermee betalen. Het kan water zijn en je kunt zandkastelen bouwen. Als we ouder worden denken we makkelijker in hokjes. Iets is een stoel of een tafel. Toch kan het nog steeds veel meer zijn als je goed bent in creatief denken. In deze blog vertel ik je 3 manieren om jezelf uit te nodigen om creatief denken te vergroten.  

1. Verbanden leggen

Creativiteit gaat om het verbinden van dingen. Ben je in staat om je ervaringen te koppelen en iets nieuws eruit te koppelen. Als voorbeeld neem ik even de zon. Een kenmerk van de zon is dat het ons licht geeft. Stel je voor dat ik op vakantie ben in Afrika. Daar valt regelmatig de stroom uit. Het gevolg is dat kinderen onvoldoende goed hun huiswerk kunnen maken of een boek lezen. Nu zou ik deze twee aspecten aan elkaar kunnen verbinden. Kan ik een uitvinding doen waarbij ik een leeslampje kan maken voor kinderen dat werkt op zonne-energie? Ik kan het vastmaken aan de schooltas van kinderen, waardoor het automatisch op kan laden als ze naar school lopen. Zo heb ik allerlei ogenschijnlijk losse dingen met elkaar verbonden.

Een ander kenmerk van de zon is dat het rond is. Nu geef ik een les op school over het menselijk lichaam. Opeens denk ik aan de zon. Ogen en zon zijn allebei rond. Later bedenk ik dat ik sokken kan ontwikkelen met ogen in de zon.

2. Associatie

Je kunt snelle oefeningen doen om associëren te leren. Het is een manier om je brein sneller in een creatieve modus te krijgen.

Begin met een willekeurig woord. Ik kies voor ijs.

Wat kan ik allemaal bedenken wat bij ijs hoort? Schrijf zoveel mogelijk woorden op.

ijs – water – koud – verkopen – zomer – raket – koekjes – schaatsen – ijsbaan – drinken – ijsklontjes etc.

Als je dit vaker doet, dan zul je zien dat het makkelijker gaat. Na afloop kun je twee woorden eruit pikken. Kun je een creatief verhaal schrijven over schaatsen en raket? Ja, natuurlijk kan dat!
Je kunt speciale schaatsen hebben met raketjes erop of je kunt schaatsen op planeet Mars. Hoe kom ik nu bij Mars? Nou ik heb het woord raket geschreven en daardoor maak ik nieuwe verbindingen. Het is mogelijk dat je een verhaal schrijft over het ontwerpen van schaatsen met een raketstof. Zo heb je ongelooflijk veel mogelijkheden door slechts twee woorden met elkaar te verbinden.

3. Stel je voor…

Zelf vind ik het belangrijk om verbeeldingskracht bij kinderen te ontwikkelen. Het best ontwikkel je dit door minder beelden te tonen. Ik merk vaak dat kinderen een beeld hebben van een kabouter of een bezemsteel. Een kabouter heeft een rode puntmuts. Dat hoeft niet! Alleen dat is het beeld dat wij hebben gekregen doordat veel boeken en andere media kabouters afbeelden met rode puntmutsen. Daarom is het ontwikkelen van verbeeldingskracht van belang. Dat je vanuit je eigen perceptie een ander scenario kan bedenken. Iets wat er letterlijk nog niet is. Een nieuwe toekomst kunt maken.

Ik geef kinderen vaak de opdracht om de bibliotheek van de toekomst te ontwikkelen. Hoe ziet de plek er dan uit? Heb je een bibliotheek onder je bed, waarbij dwergen je boeken komen brengen? Is de bibliotheek in de ruimte? Of heb je allemaal robots die je boeken komen bezorgen? Juist door minder kaders kun je grenzeloos denken. Om creatief te zijn, is het van belang dat je stopt met te denken dat iets niet kan. Het kan wel! De grootste uitvindingen zijn gedaan door mensen die vasthoudend waren. Ze zochten net zolang totdat het wel mogelijk was.  

Iedereen kan creativiteit trainen

Van nature zijn we allemaal creatief. Als leerkracht kun je ervoor zorgen dat creativiteit van jezelf en bij kinderen behouden blijft. Dit doe je door kinderen te leren om verbanden te leggen en associatie oefeningen toe te passen in de les. Daarnaast is wandelen of buiten zijn een goede manier om creatiever te worden. Kijken naar vlinders, bijen of bladeren zorgt voor creatieve impulsen op een later moment.

PS: dit blog is eerder verschenen op Tip onderwijs. Lees meer over mij en alle andere blogs via de auteurspagina.